Wykusz – Co to jest wykusz i jak go wykorzystać

Jeżeli rozpoczynają Państwo budowę domu i jesteście w fazie jego projektu (czy to własnego czy przeszukujecie gotowe projekty) możecie odnieść wrażenie, że wszystkie one są podobne. Każdy praktycznie jest na bazie prostokąta i wygląda jak zbudowany z klocków. No nie do końca, nasz projekt można urozmaicić, przełamać prostą linię, wprowadzić wygląd naszego przyszłego domostwa a jednocześnie dać mu dodatkową powierzchnię i doświetlić wnętrze. Takim rozwiązaniem jest wstawienie wykuszu w nasz projekt.

Czym jest wykusz?

Zgodnie z definicją wykusz jest formą architektoniczną, która wystaje poza ścianę budynku poszerzając przylegające do niego wnętrze. I tu można by postawić kropkę, ponieważ tak przyjęło się określać tę formę architektoniczną, ale jest ciąg dalszy tej definicji, która mówi o tym, że wykusz musi być zawieszony powyżej parteru, na wysokości jednej lub kilku kondygnacji. Jeżeli natomiast występ jest poprowadzony od fundamentów aż po dach nazywa się ryzalit. W dawnych czasach ryzalit był zarezerwowany głównie dla architektury pałacowej, obecnie jest bardzo atrakcyjnym elementem domu. Z czasem nazwa ryzalit zaniknęła i obecnie każda tak form nazywana jest wykuszem. Tej nazwy będziemy też używać w niniejszym artykule.

Nawet najprościej zaprojektowany i niewielkich rozmiarów budynek będzie wyglądał atrakcyjnie o ile urozmaicimy jego bryłę. Właśnie dodanie wykuszy nada naszemu domostwu cechy oryginalności. Poniżej znajdą Państwo kilka argumentów za i przeciw dodaniu tego elementu do swojego projektu.

Chociaż obecny trend do budowy domów energooszczędnych zakłada proste linie ścian i zwartą bryłę, to przy dzisiejszej technologii produkcji okien o wysokiej izolacyjności oraz bardzo wysokich wymagań, co do przegród budowlanych ryzyko tzw. mostków termicznych przy dekoracyjnych elementach pozwala wpleść je w nasz projekt.

Dlaczego dodanie wykuszu tak poprawia atrakcyjność naszego domu? Jeżeli przełamiemy proste linie brył budynku zmieniając jednocześnie jego proporcje fasada wyda nam cię cieplejsza, bardziej otwarta i zachęcająca do odwiedzin. Wewnątrz otrzymamy więcej możliwości aranżacji wnętrza, a dodatkowe okna rozświetlą nasz dom. Często wykusz jest projektowany jest, jako dodatek do reprezentacyjnej części domu tuż przy salonie lub jadalni.

Jak wykorzystać nasz wykusz?

Wszystko będzie zależało od jego wielkość, możemy spotka wykusze, które tylko nieznacznie wystają poza fasadę budynku i montowane są w nim trójdzielne okna, są też bardziej okazałe, które stanowią niezależne pomieszczenie.

Pierwszy, najbardziej oczywistym jest wykorzystanie wykuszu, jako części jadalnej. Przy małym wykuszu ustawiam stół na tle okna. Okno będzie zachodziło poza obrys stołu, dzięki takiemu ustawieniu część jadalna jest bardzo dobrze doświetlona a my możemy się delektować widokiem za oknem. Dzięki wysuniętym oknom uzyskujemy szeroki parapet np. na ekspozycję zieleni. Całość można dopełnić dekoracyjnym paskiem wokół okna, który podkreśli reprezentacyjny charakter.

Jeżeli nasz wykusz jest tak naprawdę dodatkowym pomieszczeniem z otwartą przestrzenią wstawiam stół z krzesłami. Otrzymujemy w ten sposób wydzielona np. od salonu część jadalną. Do takiego wykuszu świetnie nadają się okrągłe stoły, zwłaszcza, jeżeli nasz wykusz ma kształt wieloboku z kilkoma oknami.

Jeżeli nasz wykusz znajduje się np. w sypialni lub gabinecie do tego jego parapet jest szeroki i nisko usytuowany świetnie nadaje się na stylowe siedzisko. Dodatkowo przestrzeń pod parapetem możemy zabudować do samej podłogi uzyskując dodatkowe miejsce do przechowywania. A obniżenie siedziska w stosunku do okna daje miejsce na podparcie poduszek tworząc funkcjonalna leżankę.

Wszystko zależy od kształtu naszego wykuszu, już w fazie projektu powinniśmy określić jego przeznaczenie. Jeżeli mamy kształt większego prostokąta z oknami tylko na frontowej stronie. Możemy urządzić mała biblioteczkę na bocznych ścianach i przy każdej ścianie dać ławę z szufladami pod spodem i wygodnymi materacami na górze. Uzyskamy wspaniałe, wieloosobowe siedziska z praktycznymi schowkami. Miejsce kameralne, idealne do lektury, rozmyślań, odprężenia się.

Wykusz w kuchni możemy z kolej wykorzystać, jako blat do pracy. Ustawiając szeroki parapet na odpowiedniej wysokości otrzymujemy wspaniałe biurko. Taki blat jest doskonały dla osób lubiących poczytać przy porannej kawie, czy przejrzeć gazetę przy śniadaniu. To też świetne miejsce do odrabiania lekcji przez dzieci, które możemy doglądać w trakcie przygotowania posiłków w kuchni.

Znamy już zalety wprowadzenia do projektu wykuszu, wiemy już, jakie są możliwości aranżacji, ale czy są jakieś minusy? Tak, bodowa domu z wykuszem będzie bardziej skomplikowana. Przede wszystkim wykusz to większe koszt budowy. Mamy dłuższe fundamenty, większą powierzchnię ściany i dachu, musimy zakupić większą ilość okiem. Wykusz to oczywiście też większe wymiary domu, co należy uwzględnić w stosunku do posiadanej działki budowlanej.

Wykusz obecnie jest bardzo popularnym rozwiązaniem a domy z wykuszem w znaczny sposób podkreślają swój charakter jak i na zewnątrz tak i wewnątrz. Nie dziwi, więc fakt, że mimo wyższych kosztów wykusz jest coraz powszechniejszy w realizowanych projektach.