Dalie ogrodowe to kwiaty o szczególnym kwiatostanie. Znane są równie jako georginie, wielgoń lub wielgonia, choć głównie przyjęła się ich pierwsza nazwa. Wszystko za sprawą szwedzkiego botanika Andersa Dahla, od którego nazwiska wywodzi się ich nazewnictwo. Zaskakujący jest fakt, iż druga z nazw także pochodzi od nazwiska naukowca – J.A. Georgi, który wywodził się z Petersburgu. Niezależnie jednak od tego, jak roślina ta jest nazywana, jej wyjątkowe kwiaty zapadają w pamięci na długo. Co jeszcze warto wiedzieć na jej temat?
Spis treści
Pochodzenie i wygląd dalii
Dalia ogrodowa to kwiat, który przybył do Europy z terenów Ameryki Środkowej. Spośród innych kwiatów, dalie wyróżniają się swoimi niezwykle różnorodnymi barami, rozmiarami oraz kształtami.
Niektóre z ich odmian potrafią osiągnąć nawet do 1-2 m wysokości. Z kolei inne ich odmiany, np. dalie karłowate rosną do 25-50 cm.
Rośliny te charakteryzują się stosunkowo długi, okres kwitnienia. Pierwsze pąki z kwiatami zaczynają wykształcać się już na przełomie czerwca i lipca.
Następnie dalie zachwycają swoim kolorowym kwiatostanem aż do czasu pojawienia się pierwszych przymrozków. To właśnie okres kwitnienia sprawia, że pokochały ją tysiące ludzi – mimo iż w naszym klimacie należy ją zimą wykopywać.
Gatunki dalii, które warto poznać
Dalie są niezwykle łatwe w krzyżowaniu, dlatego też zdobyły one uznanie wielu ogrodników. Ogromna liczba ich odmian przyczyniła się do tego, że trzeba je było podzielić na 10 mniejszych grup. Ich podział uwzględnia m.in. budowę kwiatostanu, jego rozmiar oraz wielkość rośliny.
Pod względem obfitości kwiatostanu można je podzielić na: pojedyncze, pełne i półpełne. Jednak do najbardziej popularnych gatunków tej rośliny należą:
- Dalie peoniowe – o pełnych kwiatach;
- Dalie pomponowe – o kwiatach przypominających kuliste koszyczki;
- Dalie kaktusowe – charakteryzują się wąskimi kwiatach;
- Dalie anemonowe – ich płatki rozkładają się promieniście dookoła główki kwiatowej;
- Dalie kuliste – określane również jako dalie duże pomponowe. Są szczególnie cenione za ich duże rozmiary (kwiaty te osiągają nawet do 120 cm wysokości). Ich kwiatostan jest całkowicie kulisty, a jego średnica wynosi nawet do 10 cm;
- Dalie strzępiaste – ich kwiatostany mają charakterystycznie postrzępione płatki, a ich średnica może wynosi nawet do 25 cm.
Kłącza dalii – jak sadzić dalie ogrodowe?
Sadząc dalie w ogrodzie, należy pamiętać o tym, że preferują one stanowiska słoneczne oraz miejsca osłonięte od powiewów mocnego wiatru.
Warto również zadbać o tym, by gleba w miejscu, w którym są one sadzone, była dobrze przepuszczalna oraz posiadała obojętny odczyn.
Kłącza dalii sadzi się w ogrodach wraz z początkiem maja. W tym celu wystarczy umieścić je w dołkach o głębokości od 5 do 10 cm.
Trzeba również pamiętać o tym, że przesuszone bulwy tej rośliny nie będą nadawać się do sadzenia. Dlatego przed ich umieszczeniem w ziemi, warto na kilka godzin przed wymoczyć je porządnie w wodzie.
Dostępne w sklepach ogrodniczych karpy i kłącza dalii (np. tutaj), przed posadzeniem dzieli się na mniejsze części – tak, by każda z nich zawierała po kilka bulw korzeniowych. Tak przygotowane można następnie umieścić w ziemi.
Pielęgnacja dalii – co robić, by długo i ładnie kwitły?
Dalie pokrywają się kwiatami już od początków lipca – i tak aż po koniec października. Aby jednak każde kolejne pokazujące się na ich łodygach kwiaty, nie wyglądały za każdym razem gorzej – wskazane jest, by usuwać z rośliny przekwitające kwiatostany.
Zabieg ten pobudzi roślinę do życia oraz tworzenia kolejnych kwiatów. Przede wszystkim jednak dzięki temu można uniknąć zarażenia roślinki szarą pleśnią, na którą dalie są podatne.
Ponadto warto również pamiętać o tym, że równie łatwo mogą one złapać inne choroby wirusowe. Z tego też powodu tak ważne jest to, by zwalczać pojawiające się na nich okresowo mszyce.
Pod żadnym pozorem nie należy ich również pozostawiać zimą w ogrodzie. Raz przemarznięte bulwy nie zakwitną już ponownie.
Popularne odmiany dalii
Georginie znane są z tego, że bardzo łatwo można poddawać je krzyżówkom. Wyhodowane dzięki temu odmiany, przyjmują niezwykle różnorodne kształty, kolory oraz formy płatków. Szczególne miejsce w sercach ogrodników zajęły odmiany:
- Arabian Night – posiada soczyście ciemnoczerwone płatki, które wewnątrz kwiatu wpadają w odcienie bordo;
- Fuzzy Wuzzy – w tej odmianie kwiatostany są puszyste oraz złożone z płatków o języczkowatym kształcie. Przybierają odcienie różu i bieli;
- Rising Sun – szczególny rodzaj dalii o kaktusowatym kielichu. Żółto-pomarańczowe płatki przypominają promienie wschodzącego słońca;
- Fire and Ice – odmiana ta słynie ze swojej biało-czerwonej barwy, która zmienia się w połowie płatków;
- Mirella – tworzą kuliste koszyczki, które wypełnione są płatkami o języczkowatym kształcie. Mają intensywnie bordowy odcień.
Powyższe odmiany to tylko nieliczne przykłady wyjątkowych dalii. Roślina ta jest bowiem bardzo zróżnicowana pod kątem kolorystyki i kształtów kwiatów.
